Zelfroosteren wordt toegepast in verschillende sectoren en allerlei types organisaties. Maar het is zeker niet voor elke organisatie een oplossing. Je medewerkers moeten bijvoorbeeld iets te kiezen hebben. En het moet passen bij de organisatie van je werk. Aan de andere kant kan zelfroosteren toch vaker dan je denkt. Bovendien kan je stapsgewijs van start gaan.
Zelfroosteren is zeker niet voor elke organisatie de beste oplossing. De ene organisatie is meer geschikt dan de andere. De ene medewerker heeft (meer) nood aan flexibiliteit dan de andere. Daarnaast verschilt de aanpak van zelfroosteren naargelang het soort team en het type organisatie. Zelfroosteren moet in de eerste plaats passen bij de visie van de organisatie op werk en op mensen. De ervaring leert dat elke succesvolle verandering ook gepaard gaat met vertrouwen en ondersteuning. En met de bereidheid om vooruit te gaan.
Het zelfroosteren is een geweldige oplossing voor betere en meer evenwichtige werkroosters. Maar het zelfroosteren is uiteraard geen wonderoplossing voor alle problemen in een organisatie. Zoals bijvoorbeeld een tekort aan medewerkers, financiële schulden, inefficiëntie of een pover personeelsbeleid. Zelfroosteren mag geen doel op zich zijn. Het is een hulpmiddel om doelstellingen te realiseren op het gebied van tevredenheid, werktijdflexibiliteit, gezondheidsbeleid en personeelsplanning.
De zorgsector was de eerste sector die de sprong maakte naar het zelfroosteren. In de zorgsector is de ontevredenheid over dienstroosters bijzonder groot. Bovendien is er een traditie van wisselen tussen diensten. Het zelfroosteren sluit ook prima aan bij de wens van zorgorganisaties om meer vraaggericht te werken – waarbij de zorgvraag vanuit de cliënt komt. En ook de tijden waarop die zorg moet gebeuren. Maatwerk en flexibiliteit zijn cruciaal. Zelfroosteren past in de geest van zelfsturende en zelforganiserende teams in woonzorgcentra, ziekenhuizen en opvangcentra. Tot slot komt zelfroosteren ook tegemoet aan de steeds krapper wordende arbeidsmarkt van de zorgsector.
In de industrie wordt zelfroosteren nu steeds vaker als alternatief gezien voor collectieve vaste ploegenroosters. Klassieke ploegenroosters bieden relatief weinig mogelijkheden voor flexibiliteit voor werknemers en voor de organisatie. Dankzij zelfroosteren kunnen medewerkers een minder zwaar rooster kiezen. Inspraak in werktijden leidt tot een lager ziekteverzuim, meer betrokkenheid. Wat leidt tot meer productiviteit. Zelfroosteren is een uitstekend middel om de duurzame inzetbaarheid van medewerkers te bevorderen. Zelfroosteren in ploegen leidt tot een mooi evenwicht: de organisatie krijgt de gewenste flexibiliteit. Werknemers genieten van gunstigere werkvoorwaarden.
Ook het stads- en streekvervoer is een voorbeeld van een sector waarin werktijden op grote schaal zijn geregeld in collectieve dienstroosters, en waar zelfroosteren heel wat winst kan opleveren. Er is behoefte aan maatwerk in werktijden, een betere balans tussen werk en privé. Maar ook aan flexibiliteit in personeelsinzet. Zelfroosteren is goed voor arbeidsproductiviteit en tevredenheid wanneer medewerkers zelf hun uren kunnen indelen. Ook onderling ruilen zal minder nodig zijn, dus minder gedoe voor de planner of dispatcher.
Meer informatie over zelfroosteren in de praktijk en de voordelen van zelfroosteren
Medewerkers Milcobel kiezen zélf voor duurzame inzetbaarheid
Een primeur in de Belgische voedingsnijverheid: Milcobel voerde in de vestiging in Kallo een systeem van zelfroosteren in, eerst op proef en nu definitief. Medewerkers kiezen werktijden in functie van individuele werk-lifebalans