Zelfroosteren in een ploegendienst voor duurzaamheid en gezondheid

In de plant te Bergen op Zoom heeft bij SABIC de vaste vijfploegendienst plaatsgemaakt voor zelfroosterende medewerkers. SABIC won hiermee de Responsible Care-prijs van de VNCI. Voor de opstart en de implementatie kon SABIC rekenen op de expertise van Déhora.

Duurzame inzetbaarheid en langer werken

SABIC is een wereldleider in de petrochemische industrie. Sabic is wereldwijd gevestigd in 40 landen en telt bijna 40.000 medewerkers. Sabic is onderverdeeld in 6 divisies: innovatieve plastics, chemicals, metals, polymers, performance en fertilizers. In Bergen op Zoom bevindt zich de dichtstbijzijnde locatie met 8 fabrieken, 1360 medewerkers, waarvan 550 werkzaam in continudienst

SABIC Innovative Plastics is een voorbeeld van een industrieel bedrijf dat de twijfels bij zelfroosteren overwonnen heeft. SABIC anticipeert met zelfroosteren op vergrijzing van de medewerkers in ploegendienst. SABIC wilde een situatie creëren waarbij mensen in hoge mate zelf kunnen kiezen wanneer zij werken, waarbij de ervaren belasting door nachtdiensten en overwerk geminimaliseerd wordt

Miranda Aleman, voormalige HR business partner bij SABIC: “Over een paar jaar is meer dan de helft 55-plus. Het ziekteverzuim onder 55-plussers is het hoogst en duurt het langst. Met de verhoging van de pensioenleeftijd moeten we ons nog meer inspannen om medewerkers gezond de eindstreep te laten halen.”

Van start met een piloot

In 2011 organiseerde SABIC, naar aanleiding van een CAO- afspraak, een werkconferentie over duurzame inzetbaarheid en levensfasebewust personeelsbeleid. In het kader daarvan zijn een aantal mogelijkheden nader onderzocht, waaronder zelfroosteren in ploegendiensten.

In samenwerking met Déhora werden 2 pilootprojecten gestart. Op zelfstandige basis gingen de betrokken medewerkers zichzelf inplannen. Hierbij stellen werknemers door middel van shiftpicking in eerste instantie hun eigen uurrooster samen, waarna zij in een tweede ronde gezamenlijk het rooster zo veel mogelijk kloppend maken. Een planner lost uiteindelijk de knelpunten op met betrekking tot over- en onderbezetting en de specifieke kwalificaties van medewerkers in elke dienst.

Na een pilot van 2 jaar waarin ze alle uitdagingen van de verandering tegen zijn gekomen was 2015 het jaar waarin ze tot definitieve implementatie zijn over gegaan, met instemming van de ondernemingsraad en bijbehorende CAO- afspraken t.a.v. verloning.

Positieve resultaten

Het aantal werknemers dat in de loop van de pilot actief aan de slag ging met zelfroosteren, groeide gestaag. Veel werknemers lieten hun aanvankelijke scepsis varen naarmate er binnen het bedrijf meer ervaring met zelfroosteren was opgedaan.

Het gros van de medewerkers (70 procent) wil niet meer terug naar de oude situatie. De rest moet nog wat wennen aan meer eigen verantwoordelijkheid. Het aantal overuren halveerde. Daarnaast motiveert zelfroosteren de jonge generatie om bij SABIC te werken. Ze zijn enthousiast en het zorgt voor een betere werk-privébalans als je je werkdagen om een vaste papa-dag heen kan plannen.

In de chemiesector is het zelfroosteren nog vrij uniek. Diverse chemiebedrijven toonden al interesse in SABIC’s werkwijze.

Welke resultaten hebben we behaald met SABIC

• Implementatie van zelfroosteren in samenspraak met vakbond;
• Succesvolle toepassing van zelfroosteren in de chemie;
• Doorstart en positieve evaluatie na pilootproject van 2 jaar;
• Hogere betrokkenheid en werknemerstevredenheid;
• Aantrekkelijkere werkgever door mogelijkheid om eigen werktijden te kiezen;