Wat is het plus-minus conto?

Werk piekt zelden gelijkmatig. Soms is het alle hens aan dek, soms valt het terug. Hoe speel je hier als organisatie op in zonder telkens te grijpen naar tijdelijke krachten of overuren? Het plus-minsconto, ook wel gekend als jaarurensystematiek, biedt een antwoord.

Wat betekent het plus-minsconto?

Het plus-minsconto is een manier om arbeid flexibeler te organiseren. Het principe is eenvoudig: in drukke periodes werken medewerkers meer uren dan contractueel bepaald, in rustigere periodes werken ze minder. Op het einde van de referteperiode – meestal een jaar – moet de balans weer kloppen. Het vaste loon blijft behouden, enkel het urensaldo varieert.

In plaats van te denken in wekelijkse arbeidsduur, wordt gewerkt met een referteperiode en een totaal aantal uren. De invulling binnen die periode kan variëren, zolang de eindbalans binnen de afgesproken grenzen valt. Dit zorgt voor meer wendbaarheid in de planning, met behoud van stabiliteit voor medewerkers.

Waarom is het plus-minsconto nuttig of belangrijk?

Voor veel organisaties is het een structurele oplossing voor de onvoorspelbaarheid van de werkvraag. Denk aan productiepieken, seizoensinvloeden of last-minute opdrachten. Het plus-minsconto biedt dan een alternatief voor dure overuren of tijdelijke externe inzet. Organisaties kunnen efficiënter plannen, zonder in te boeten op kwaliteit of personeelscontinuïteit.

Tegelijk geeft het medewerkers de kans op meer werk-privébalans. Door werktijd beter te spreiden kunnen medewerkers periodes van rust of drukte beter inpassen in hun leven. Zeker wanneer het systeem gecombineerd wordt met zelfroosteren of inspraak in de planning, draagt het bij aan duurzame inzetbaarheid en motivatie.

Hoe werkt het plus-minsconto in de praktijk?

Stel: je werkt met een referteperiode van één jaar. Een medewerker met een voltijds contract werkt in totaal 1.800 uur per jaar. In drukke maanden zoals oktober of november werkt hij 42 uur per week. In januari of juli, wanneer het rustiger is, zakt dit naar 34 uur. Zolang de eindsom van 1.800 uur gehaald wordt, is de planning in evenwicht.

In de meeste systemen worden grenzen afgesproken: bijvoorbeeld minimum 30 uur en maximum 45 uur per week. Ook het maximale aantal ‘plusuren’ en ‘minuren’ dat tijdelijk opgebouwd mag worden, ligt vooraf vast.

Sommige bedrijven hanteren referteperiodes van meerdere jaren – zoals bij Audi Brussels (6 jaar). Anderen kiezen bewust voor kortere cycli, zoals per kwartaal of semester.

Wat zijn de voordelen of risico’s van het systeem?

Voordelen voor organisaties:

• Efficiënt inzetten van bestaande medewerkers
• Minder afhankelijkheid van uitzendkrachten of overuren
• Betere afstemming op wisselende werkvraag
• Meer rust en voorspelbaarheid in de planning

Voordelen voor medewerkers:

• Vaste verloning met variatie in werkdruk
• Meer inspraak en autonomie mogelijk
• Evenwichtig werkpatroon op lange termijn

Risico’s zonder goede afspraken:

• Ongelijkheid of onduidelijkheid over werkdruk
• Minder draagvlak bij medewerkers zonder inspraak
• Problemen bij vertrek voor einde referteperiode

Daarom is het cruciaal om het plus-minsconto goed te verankeren in beleid én planning, met oog voor transparantie, communicatie en betrokkenheid van medewerkers.

Hoe verhoudt het plus-minsconto zich tot flexibiliteit?

Het plus-minsconto is een instrument binnen een ruimer beleid rond personele flexibiliteit en capaciteitsmanagement. Je krijgt als organisatie immers de ruimte om met je eigen mensen beter in te spelen op de werkvraag. In tegenstelling tot ad hoc oplossingen zoals overwerk of uitzendarbeid, is het plus-minsconto een structureel en proactief mechanisme.

Capaciteitsplanning vormt de onderbouw: hoeveel werk verwachten we, en welke capaciteit hebben we nodig? Het plus-minsconto helpt om die capaciteit tijdintelligent in te zetten, met maximale betrokkenheid van je team. In combinatie met tools zoals het 3K-model (kwaliteit, kwantiteit, kracht) of zelfroosteren, wordt het een krachtig geheel.

Aan de slag?

Wil je weten hoe het plus-minsconto in jouw organisatie het verschil kan maken?Neem contact met ons op voor advies op maat – van haalbaarheidsanalyse tot implementatie.