Naar aanleiding van de Nacht van de Arbeid liep Lieselotte van der Meer, trainer bij Déhora, een nachtdienst mee op de luchthaven van Schiphol. Ze bracht de nacht door in het regiecentrum. Haar ervaringen lees je hier
Schiphol is de oudste internationale luchthaven ter wereld, en ze ligt nog steeds op dezelfde plaats waar het eerste vliegtuig landde. Dit was meer dan 90 jaar geleden, op 19 september 1916. In 2013 reisden 52,6 miljoen passagiers van en naar Schiphol, verwerkte de luchthaven ruim 1,5 miljoen ton vracht en vonden 425.565 vliegtuigbewegingen in het handelsverkeer plaats. Amsterdam Airport Schiphol telt vijf hoofd start- en landingsbanen.
“De dag die voorafgaat aan mijn nachtdienst, ben ik op kantoor. Ik neem me voor om op tijd naar huis te gaan om nog even wat rust te pakken. Uiteindelijk ben ik om 16.30 uur thuis. Ik ga even liggen om vervolgens mijn kinderen van de opvang te halen en dan begint het dagelijkse spitsuur: koken, eten, kinderen wassen en verhaaltjes voorlezen. Van 20.00 tot 21.30 uur lukt het me even omte slapen. Ik sta op, ga douchen en eet een schaaltje yoghurt met granen. Ik drink koffie en stap in de wagen naar Schiphol’
“Om 23.00 uur meld ik mij in vertrekhal 3 bij de ingang van de kantoren. Een ingang waar je als incheckende passagier op de luchthaven gemakkelijk langsloopt. Geen weet hebbende van de werkzaamheden die hiervandaan allemaal worden gecoördineerd. Ik word opgehaald door Christiaan Hen, de dienstdoende Operations Manager.”
“Het is de vierde nachtdienst op rij voor Christiaan. Met in totaal 7 Operations Managers wordt een 7-weeks rooster gewerkt om een bezetting van 24 uur te realiseren. Christiaan is tevreden met het werkrooster. Hij is flexibel en heeft buiten zijn werk weinig verplichtingen. Na een kort gesprek over het uurrooster en het nachtwerk, gaan we naar het regiecentrum. Ik kom een ruimte binnen met grote tafels. Elke tafel bestaat uit heel wat beeldschermen en monitors. De gehele luchthaven wordt in de gaten gehouden. Van hieruit onderhouden de centralisten contact met de andere nachtwerkers. Zoals beveiliging en Marechaussee. Deze nacht is ook de projectmanager van de verbouwing een belangrijke toegevoegde waarde.”
“Ik maak kennis met de centralisten en praat met hen over de nachtdiensten en het werkrooster. Er wordt gewerkt met een basisrooster dat door het centrale planningsteam is opgesteld. Omdat iedereen zijn eigen wensen en voorkeuren heeft, komt het regelmatig voor dat er diensten worden geruild. Voor de medewerkers die al langer volgens een onregelmatig dienstenpatroon werken, wordt het werken zwaarder naarmate ze ouder worden. Eén medewerker probeert daarom elke maand zoveel mogelijk nachtdiensten te ruilen tegen ochtenddiensten.”
“Elke nacht om 01.00 en om 04.00 uur is er een multidisciplinaire meeting. Met als doel om de nacht door te spreken en een doorkijk te geven naar wat er overdag gaat gebeuren. Vannacht staat in het teken van de verbouwingswerkzaamheden op de luchthaven. Vanwege de drukte overdag, vindt de verbouwing vooral ’s nachts plaats. Het is zaak dat de werkzaamheden elke nacht om 05.00 uur zijn gestaakt, want dan komt alles weer op gang en ondervinden de passagiersstromen geen hinder.”
“Om 02:00 uur verzamelen de centralisten zich aan de tafel die midden in het regiecentrum staat. De kaas- en worstenbroodjes komen tevoorschijn vanuit de hoek van het regiecentrum. Hier staat de koelkast waar de meeste medewerkers hun maaltijd bewaren. Er is een magnetron en een oventje voorhanden om het eten op te warmen. Verder staat er een grote watertank met gekoeld water. Het zetten van koffie gaat wat ingewikkelder, hiervoor moet een uitstapje worden gemaakt richting de toiletten. De sfeer aan tafel is goed, er wordt gepraat en gelachen.”
“Het is rustig in het regiecentrum, af en toe een melding maar geen grote dingen. Als ik vraag naar voorbeelden van drukke momenten, vertellen de centralisten vol passie over de aswolk in het voorjaar van 2010. Dagenlang bivakkeerden passagiers op de luchthaven en het regiecentrum regelde allerhande zaken om de mensen bezig te houden. Er werden complete creatieve sessies gehouden met klei en verf: de kantoren van Schiphol Group stonden vol met kunstwerken. “De lovende reacties van de passagiers over hoe ze zijn opgevangen op de luchthaven geven je dan een extra bevestiging. Daar doe je het uiteindelijk voor”, aldus een van de centralisten.”
“De nachtdiensten vallen sommige medewerkers zwaarder dan anderen. Iedereen zoekt zijn eigen manier om met de nachtdienst om te gaan. Bezig blijven is het sleutelwoord. De centralisten verzinnen regelmatig klusjes om tussen de bedrijven door aan te werken. Ik help de mannen met het maken van magneten naambordjes voor het overzicht van de tafelschikking.”
“Over het algemeen worden de eerste en tweede nachtdienst als het zwaarst ervaren, hierna is je lichaam al wat meer gewend aan het nachtritme en is het omschakelen makkelijker. Christiaan kiest er daarom voor om de klussen waar concentratie voor nodig is (zoals administratie), in de eerste nacht aan het begin van de dienst in te plannen. Hij is dan het meest scherp. In de derde of vierde nachtdienst op rij, lukt het hem wel deze klussen aan het einde van de nacht te doen.”
“Het slapen na de nachtdienst lukt hem vrij goed, zonder hulpmiddelen als verduisterende gordijnen of oordoppen. Meestal slaapt hij tot 14.00 of 16.00 uur. Daarna probeert hij zo laat mogelijk te eten (liefst na 20.00 uur). Sporten schiet er op de dagen van de nachtdienst vaak bij in, dat is toch te zwaar. Het eetpatroon probeert Christiaan tijdens de nachtdiensten zoveel mogelijk hetzelfde te houden als bij werken overdag. Geen zware maaltijden dus in de nachtdienst. Hij heeft gemerkt dat hij hierdoor makkelijker de draad kan oppakken na de nachtdiensten.”
“Aan het einde van de nachtdienst valt het me zwaar. Vanaf 05.30 uur merk ik dat ik mijn ogen moeilijk kan openhouden. Christiaan is bezig met administratie en ik probeer mijn ervaringen van de nachtdienst op papier te zetten. Ik denk aan de autorit naar huis. Zal dat wel goed gaan? Gelukkig merk ik dat de frisse lucht, het stukje lopen naar de auto en het rijden zelf me weer wakker maakt. Eenmaal thuis kan ik gelukkig snel de slaap vatten. Na een wakker moment om 11.00 uur doe ik oordoppen in en slaap uit tot 14.00 uur. Ik neem mijn ontbijt en koffie. Daarna voel ik me uitgeslapen maar wel wat wazig. Tot slot maak ik nog even gebruik van de voordelen van nachtdienst: boodschappen doen buiten de spitstijden en tijd doorbrengen met mijn gezin.”
Bedankt Regiecentrum Schiphol voor de leerzame nacht en het delen van jullie ervaringen!
Helden van de Nacht Niet alleen verpleegsters, arbeiders of agenten werken ‘s nachts. Ook site managers, magazijniers, piloten, bewakers, bakkers,…